Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2008

Οι έμφυτες τάσεις του καπιταλισμού

Από το blog του Greek Rider

Σε γενικές γραμμές είμαι πολύ αισιόδοξος, βλέποντας όμως πώς πάνε τα πράγματα στην οικονομία δεν μπορώ να μην ανατριχιάσω. Τα κεφάλαια που δόθηκαν διεθνώς για τη σωτηρία των οικονομιών είναι ασύλληπτα. Για παράδειγμα η citigroup, ο μεγαλύτερος χρηματοπιστωτικός όμιλος στον κόσμο, έφτασε την προηγούμενη εβδομάδα ένα βήμα πριν από την τελική κατάρρευση και ενώ είχε βοηθηθεί πριν από ένα μήνα περίπου. Η αξία της επιχείρησης κατέβηκε από τα $270 δις στα $27 δις. Την τελευταία στιγμή της δόθηκε ένα νέο τεράστιο αυτή τη φορά πακέτο (όσο περίπου το ΑΕΠ της Ελλάδος) και σώθηκε. Τα ίδια συμβαίνουν συνεχώς τους τελευταίους 10-11 μήνες. Κάθε Σαββατοκύριακο στις ΗΠΑ χρεοκοπούν αθόρυβα 1-2 μικρές τράπεζες, έχουν χρεοκοπήσει έως τώρα δεκάδες χωρίς να το έχει πάρει χαμπάρι πολύς κόσμος του οποίου οι καταθέσεις μεταβιβάζονται σε άλλες τράπεζες. Παράλληλα με τις σωτηρίες των μεγάλων επιχειρήσεων δίνονται και άπειρα χρήματα για τις μεγάλες οικονομίες. Όλα αυτά μπορούν να μας οδηγήσουν σε κάποια συμπεράσματα:

Αν τα πράγματα είχαν αφεθεί όπως πήγαιναν, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι ήδη θα είχε καταρρεύσει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Θα είχαν χαθεί καταθέσεις και τράπεζες με μέγεθος χωρών, μπορεί να κατέρρεε και το καπιταλιστικό σύστημα, αυτό αποφεύχθηκε, για την ώρα. Στη συνέχεια παρά τη σωτηρία του συστήματος οι επιπτώσεις στην οικονομία φάνηκε ότι θα είναι μεγάλες. Πάρθηκαν κάποια μέτρα και δόθηκαν πολλά χρήματα ώστε αυτές οι επιπτώσεις να είναι όσο το δυνατόν μικρότερες. Στην ουσία όμως οι πόροι που δίνονται, κυρίως από υπερχρεωμένες χώρες όπως οι ΗΠΑ, δεν υπάρχουν κάπου, κόβεται χρήμα και το μοιράζουν. Αυτό ουσιαστικά θα οδηγήσει είτε σε πληθωρισμό, είτε θα κοπούν κοινωνικές δαπάνες για να καλυφθούν αυτά τα ποσά. Μεταφέρθηκε το πρόβλημα λίγο παραπέρα επειδή κανείς δεν ήξερε τι να κάνει.

Στην κρίση αυτή φάνηκε πώς οι αγορές ξεμπρόστιασαν τις εγγενείς αδυναμίες του συστήματος, υπήρξαν στιγμές που η πτωτική δυναμική των αγορών απείλησαν με γενικευμένο κραχ χωρίς ακόμα να έχουν έρθει οι οικονομικές συνέπειες της πραγματικής οικονομίας. Οι αγορές κινούνται πάντοτε υπερβολικά, αυτό θα μπορούσε άνετα, σε αυτή τη φάση, να οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση του συστήματος. Για να το πούμε απλά, όλα είναι υποθηκευμένα στις αγορές.

Στην κρίση αυτή φάνηκε επίσης ότι τα διακυβεύματα είναι πολλά και τεράστια. Τι σημαίνει άραγε ότι οι αγορές πλέον δεν μπορούν να αφεθούν να χρεοκοπήσουν ή να αναδιοργανωθούν; Αυτός ήταν ο βασικός κανόνας των αγορών. Με τι είμαστε αντιμέτωποι σήμερα;; Τι είναι αυτό στο οποίο αναφερόμαστε όταν μιλάμε για την οικονομία και το οικονομικό σύστημα; Φοβάμαι ότι έχουμε εγκλωβιστεί σε μια φούσκα που μπορεί να συντηρηθεί μόνο με τη συνεχή ανατροφοδότηση των συνολικών χρεών και της οικονομίας της φούσκας. Όλοι κατάλαβαν ότι η ανάπτυξη έφτασε σε ένα ταβάνι. Όλοι κατάλαβαν ότι η εμπιστοσύνη κάποτε θα καταρρεύσει και πίσω της δεν υπάρχει κανένα χειροπιαστό αντίκρυσμα εκτός των υποσχέσεων για πληρωμή χρεών μετά από 100 χρόνια.

Όλα τα παραπάνω με οδηγούν στα εξής:

1) Η κρίση αυτή ξεκίνησε παγκοσμίως στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με την Ιαπωνία και όχι φέτος. Αν αφαιρέσουμε τη χρηματοοικονομική φούσκα και τη φούσκα των dot.com είμαστε ακριβώς εκεί που ο Γκρίνσπαν άρχισε να μιλάει για φούσκα (περίπου στο 1996). Οι οικονομίες κρατήθηκαν στο συν από την υπερανάπτυξη στην Κίνα και τη Νοτιοανατολική Ασία καθώς και τις φούσκες. Τα πράγματα για τη δύση είναι πολύ χειρότερα από όσο φαίνονταν κάτι που στη συνέχεια θα επηρεάσει και την ανατολή της οποίας η υπερανάπτυξη βασίζεται και στις σπάταλες καταναλωτικές συνήθειες των δυτικών.

2) Είμαστε αντιμέτωποι με μια παγκόσμια οικονομία της φούσκας και με ασύλληπτα χρέη στις πλάτες μας. Είναι ζήτημα χρόνου πότε αυτό το μείγμα, πλέον, θα εκραγεί. Το κράτος στήριξε τις εταιρείες αλλά τώρα δεν υπάρχει κανένας να στηρίξει το κράτος. Τα πράγματα παρόλο που αποφεύχθηκε η αρχική κατάρρευση είναι χειρότερα από ότι ήταν πριν τις στηρίξεις.

3) Η μοναδική επιλογή που στην πραγματικότητα υπάρχει είναι μια προγραμματισμένη απο-ανάπτυξη. Σαν να λέμε μια προγραμματισμένη υποχώρηση. Μια άτακτη υποχώρηση θα άφηνε τις δυνάμεις ακάλυπτες και με την επίθεση του πανικού (αυτού που έγινε πρόσφατα) θα κατέρρεε το σύστημα σε 20 μέρες. Τώρα υπάρχει λίγος χρόνος για την εύρεση των κατάλληλων στρατηγικών για να ξεφουσκώσει το σύστημα σχετικά ομαλά. Το σενάριο αυτό δεν το βρίσκω καθόλου άσχημο αν οδηγηθούμε σε άλλες δομές εξουσίας με περισσότερη δημοκρατία και μια οικονομία αναγκαστικά πιο ίση που θα προϋποθέτει ένα εντελώς άλλο μοντέλο κινήτρων και διαβίωσης των ανθρώπων. Ασύλληπτα πράγματα δηλαδή για εμάς σήμερα...

4) Αν, όπως δείχνουν όλα, τέτοια σενάρια δεν συζητηθούν σοβαρά και πάμε στο κυνήγι ακόμη μιας αναπτυξιακής φούσκας τότε δεν μας σώζει τίποτα. Και στο αναπόφευκτο εκείνο σκάσιμο, η κοινωνική αναταραχή θα είναι τέτοια που τα σενάρια εγκλεισμού, καταστολής και περικοπής της λίγης δημοκρατίας που έχουμε θα είναι βέβαια. Κάτι σαν εφιάλτης αφού για να φτάσουμε εκεί σημαίνει ότι υπήρχε μια πολύ αυταρχική εξουσία με πολύ μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, όπως όντως υπάρχει, και η οποία παρόλο που ήταν εμφανές τι έπρεπε να κάνει δεν έκανε τίποτα γιατί αν έκανε θα ήταν σαν να καταργεί τον εαυτό της.

5) Συνεπώς οι περιορισμοί της ανίσωσης που αντιμετωπίζουμε είναι πασιφανείς: από τη μια έχουμε μια οικονομία φούσκα έτοιμη για σκάσιμο και από την άλλη έχουμε μια ανεπάρκεια των φυσικών πόρων. Από τη μια έχουμε το δίλημμα του όλα ή τίποτα (με πιθανότητα στο όλα 2% και στο τίποτα 98%) και από την άλλη μια προσπάθεια εξορθολογισμού και αποανάπτυξης. Από τη μια έχουμε ένα δημοκρατικό μοντέλο ζωής και λελογισμένης διαβίωσης για όλους και από την άλλη έχουμε την απειλή μιας πλήρους εξαθλίωσης των πολλών και καταστολής στο όνομα λίγων απρόσωπων ολιγαρχιών, κυρίως εταιρικών που κατέχουν (όπως έδειξε η κρίση αυτή) όση δύναμη και πόρους θέλουν!

Ακόμη και αν ανακάμψουμε βραχυπρόθεσμα το μέλλον δεν μπορεί να είναι καλό εφόσον στηριζόμαστε σε πήλινα πόδια. Και τα πήλινα πόδια δεν είναι τα χρέη (αυτά είναι η εμφάνιση του φαινομένου), τα πήλινα πόδια είναι ο λάθος τρόπος ζωής, υπερκατανάλωσης και πλήρους καταστροφής του πλανήτη μαζί με τις υπερεξουσίες στα χέρια των λίγων. Συνεπώς, ότι και να γίνει θα πάμε προς τα κάτω σαν οικονομίες. Το ζήτημα είναι πώς θα πάμε προς τα κάτω, σαν άνθρωποι με ορθολογισμό και τάξη ή άτακτα με πολλά θύματα;

Το κάτω δεν είναι κακό. Ο άνθρωπος θα βρει εκατομμύρια δραστηριότητες που θα είναι το ίδιο παραγωγικές. Θα αναπτυχθούν άλλοι τομείς, πιο ήπιοι, εντάσεως υπηρεσιών και με πολύ μικρή επίπτωση στο περιβάλλον. Εργασίες θα βρεθούν άπειρες αν αναπτυχθεί
και στο μέλλον μια αντίστοιχη εμπιστοσύνη με την έως πρότινος υπάρχουσα. Η οικονομία είναι ουσιαστικά μια σύμβαση κοινωνικών σχέσεων, οι άνθρωποι μπορούν να δημιουργήσουν διαφορετικές τέτοιες συμβάσεις που δεν θα έχουν πολλές από τις σημερινές αδυναμίες και παραλογισμούς. Σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα αυτά δεν χρειάζεται να ανεβαίνουν συνεχώς. Το βιοτικό επίπεδο μπορεί να διατηρηθεί ή και να αυξηθεί αν οι άνθρωποι π.χ. αποδεσμευτούν ενεργειακά από το πετρέλαιο και την ψυχαναγκαστική καταναλωτική μανία.

Μερικές φορές η σημερινή καταναλωτική μανία στην οποία βασίζεται η φαινομενική υγεία του συστήματος μου θυμίζει την εμμονή των ανθρώπων στον εθνικισμό πριν από 60, 80 και 120 χρόνια. Και τότε εκείνη η μανία οδήγησε σε καταστροφή με τους παγκόσμιους πολέμους. Κανένας δεν είναι εθνικιστής από τότε. Έτσι και τώρα οι σημερινή κρίση των κοινωνικών σχέσεων που εκφράζονται μέσω της αδυναμίας του υπάρχοντος συστήματος να διατηρηθεί και να μεγαλώσει μπορεί να οδηγήσει σε μια εκπληκτική καταστροφή ή σε μια αναδιάταξη των παραγωγικών δυνάμεων με ένα άλλο μοντέλο κοινωνικών σχέσεων που είναι στο χέρι μας να είναι πιο δημοκρατικό από το τωρινό, λιγότερο φιλελεύθερο και πιο δημοκρατικό.

Όπως τότε, το 1914 ή το 1940, οι άνθρωποι δυσκολεύονταν να βγάλουν από το μυαλό τους το έθνος-κράτος, περάσαμε κατά πολύ το όριο για να καταλάβουμε που έπρεπε να μπει. Έτσι και τώρα οι άνθρωποι δυσκολεύονται να βγάλουν από το μυαλό τους τα αυτοκίνητα SUV καθώς και άλλα σκουπιδοπροιόντα. Το SUV όμως ή τα ψώνια είναι και τώρα το απαραίτητο κακό για να κινείται ο μηχανισμός, και όμως, ένας παρόμοιος μηχανισμός θα μπορούσε να κινηθεί προς άλλες κατευθύνσεις. Αντί για ψώνια οι άνθρωποι θα μπορούσαν να συναντιούνται και να κάνουν συνεδρίες ανώνυμων καπιταλιστών. Θα μπορούσε να γίνεται προπαγάνδα προς συγκεκριμένο τρόπο ζωής που θα αναπτύσσει τις τότε κοινωνικές σχέσεις, το ίδιο δεν γίνεται και σήμερα με τις διαφημίσεις για να προωθηθούν οι σημερινές κοινωνικές σχέσεις; Τώρα διαφημίζεται η BP και η Shell τότε θα γίνεται προώθηση π.χ. της αυτόνομης ενεργειακής διαβίωσης.

Θα σκεφτεί κάποιος ότι σήμερα έχει πλήρη ελευθερία....Μα έχει κανείς την εντύπωση ότι γεννήθηκε με κάποια έμφυτη τάση να θέλει να αγοράσει το καινούργιο μοντέλο της BMW; Ή έχει σήμερα πλήρη ελευθερία να πουλάει ναρκωτικά ελεύθερα; Ή ακόμη και οι εργαζόμενοι, τι είδους ελευθερίες έχουν εκτός από αυτές που τους επιτρέπει το πορτοφόλι τους και η θέση τους; Η ελευθερία λοιπόν κανονίζεται μόνο μέσω των δημοκρατικών διαδικασιών, αυτή είναι η μόνη διασφάλιση σε μια μετάβαση προς κάτι άλλο. Η δε οικονομία είμαι σίγουρος ότι θα είναι πολύ πιο ασφαλής, λειτουργική και με περισσότερο πραγματικό προϊόν για όλους. Οικονομία με τόση συγκέντρωση πλούτου από λίγους δεν πρόκειται να ξαναυπάρξει χωρίς όπλα.

Έως τότε θα κρυβόμαστε από μια κρίση χωρίς πάτο, παρά τις όποιες διακυμάνσεις αγορών και οικονομιών από μέρα σε μέρα και από εξάμηνο σε εξάμηνο.


ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ, ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ "ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ ΤΥΠΟΥ" ΗΔΗ EXOYN ΞΕΚΙΝHΣEI ΤΗΝ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ "ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ"

1.MOSCOW, November 24 (Source: RIA Novosti) - A leading Russian political analyst has said the economic turmoil in the United States has confirmed his long-held view that the country is heading for collapse, and will divide into separate parts.

Professor Igor Panarin said in an interview with the respected daily Izvestia published on Monday: "The dollar is not secured by anything. The country's foreign debt has grown like an avalanche, even though in the early 1980s there was no debt. By 1998, when I first made my prediction, it had exceeded $2 trillion. Now it is more than 11 trillion. This is a pyramid that can only collapse."

The paper said Panarin's dire predictions for the U.S. economy, initially made at an international conference in Australia 10 years ago at a time when the economy appeared strong, have been given more credence by this year's events.

When asked when the U.S. economy would collapse, Panarin said: "It is already collapsing. Due to the financial crisis, three of the largest and oldest five banks on Wall Street have already ceased to exist, and two are barely surviving. Their losses are the biggest in history. Now what we will see is a change in the regulatory system on a global financial scale: America will no longer be the world's financial regulator."

When asked who would replace the U.S. in regulating world markets, he said: "Two countries could assume this role: China, with its vast reserves, and Russia, which could play the role of a regulator in Eurasia."

Asked why he expected the U.S. to break up into separate parts, he said: "A whole range of reasons. Firstly, the financial problems in the U.S. will get worse. Millions of citizens there have lost their savings. Prices and unemployment are on the rise. General Motors and Ford are on the verge of collapse, and this means that whole cities will be left without work. Governors are already insistently demanding money from the federal center. Dissatisfaction is growing, and at the moment it is only being held back by the elections and the hope that Obama can work miracles. But by spring, it will be clear that there are no miracles."

He also cited the "vulnerable political setup", "lack of unified national laws", and "divisions among the elite, which have become clear in these crisis conditions."

He predicted that the U.S. will break up into six parts - the Pacific coast, with its growing Chinese population; the South, with its Hispanics; Texas, where independence movements are on the rise; the Atlantic coast, with its distinct and separate mentality; five of the poorer central states with their large Native American populations; and the northern states, where the influence from Canada is strong.

He even suggested that "we could claim Alaska - it was only granted on lease, after all."

On the fate of the U.S. dollar, he said: "In 2006 a secret agreement was reached between Canada, Mexico and the U.S. on a common Amero currency as a new monetary unit. This could signal preparations to replace the dollar. The one-hundred dollar bills that have flooded the world could be simply frozen. Under the pretext, let's say, that terrorists are forging them and they need to be checked."

When asked how Russia should react to his vision of the future, Panarin said: "Develop the ruble as a regional currency. Create a fully functioning oil exchange, trading in rubles... We must break the strings tying us to the financial Titanic, which in my view will soon sink."

Panarin, 60, is a professor at the Diplomatic Academy of the Russian Ministry of Foreign Affairs, and has authored several books on information warfare.

2.EΝΤΟΠΙΑ MEDIA (ντεμέκ εναλλακτικής ενημέρωσης)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

«Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΦΑΙΡΕΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΘΕ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ !»