Του Stefan Wagstyl
Η σύγκλιση απόψεων χαρακτήριζε ανέκαθεν τη συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων - μετόχων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ). Αλλά όχι πλέον. Η Τράπεζα, δηλαδή, ο αναπτυξιακός οργανισμός για την ανασυγκρότηση των πρώην κομμουνιστικών χωρών, σπαράσσεται από διαμάχες που θα επισκιάσουν τους τελευταίους μήνες τον πρόεδρό της, Ζαν Λεμιέρ, ο οποίος αναμένεται να αποχωρήσει από τη θέση του το ερχόμενο καλοκαίρι.
Η διαμάχη επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στην κούρσα της διαδοχής, καθώς ο Τόμας Μίροβ, ο υφυπουργός Οικονομικών της Γερμανίας έχει χριστεί ήδη πρόεδρος από την πλειονότητα των κρατών - μελών της Ε.Ε. παρά τις διαμαρτυρίες ορισμένων μικρότερων χωρών, μεταξύ των οποίων είναι η Σουηδία, η Ιρλανδία και η Ουγγαρία.
Οι φήμες πως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης θα υποχρεωθεί, αναπόφευκτα, να διακόψει τη λειτουργία της ή να συγχωνευθεί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που εδρεύει στο Λουξεμβούργο, βρίσκουν αντίθετες τις πρώην κομμουνιστικές χώρες που επιθυμούν το ίδρυμα να διατηρήσει την ανεξαρτησία του αλλά και να αποκτήσουν μεγαλύτερη παρουσία στις ανώτατες διοικητικές θέσεις. Διαθέτουν λίγες μετοχές της ΕΤΑΑ, ωστόσο, υποστηρίζουν πως η Τράπεζα δημιουργήθηκε γι αυτές και απειλούν να θέσουν το ζήτημα δημοσίως στην ετήσια συνέλευση των μετόχων που θα πραγματοποιηθεί τον προσεχή Μάιο.
Εμπειροι
Σημαντικό ρόλο στα δρώμενα της Τράπεζας, εκτός από τον νυν πρόεδρο κ. Λεμιέρ, έχει διαδραματίσει ο Τομάσο Πάντοα - Σκιόπα, o υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας ο οποίος προεδρεύει του συμβουλίου των διοικητών της ΕΤΑΑ. Και οι δύο θεωρούνται ιδιαίτερα έμπειροι στα ζητήματα της παγκόσμιας οικονομίας. Ο κ. Λεμιέρ εντάχθηκε στο στελεχικό δυναμικό της Τράπεζας το 2000 ύστερα από μακρά θητεία στο υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας. Ο κ. Πάντοα - Σκιόπα είναι πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ιταλίας καθώς και σημαντικό στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Οπως και ο κ. Λεμιέρ, ο Ιταλός υπουργός αντιμετωπίζει με αβεβαιότητα το προσωπικό μέλλον του καθώς στην Ιταλία αναμένονται να διεξαχθούν γενικές εκλογές, τον ερχόμενο μήνα.
Ο κ. Λεμιέρ, ο οποίος ασκεί καθήκοντα προέδρου της Τράπεζας επί δύο συναπτές θητείες, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να μην επιδιώξει και μια τρίτη. Γνωρίζει πως η διαδοχή μπορεί να εξελιχθεί σε παιχνίδι πολιτικής αντιπαράθεσης με πρωταγωνιστές τις χώρες που διορίζουν, παραδοσιακά, τους δικούς τους ανθρώπους στα ανώτατα αξιώματα των πολυμερών οργανισμών - ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία.
Ο κ. Λεμιέρ κατανοεί, επίσης, τους άγραφους κανόνες της ΕΤΑΑ. Η Βρετανία απέχει από τις κούρσες για την προεδρία επειδή φιλοξενεί την έδρα της Τράπεζας. Το ίδιο πράττουν και οι ΗΠΑ μόνο και μόνο επειδή έχουν εξασφαλίσει το δικαίωμα να εκλέγουν τον αντιπρόεδρο του ιδρύματος. Γαλλία και Γερμανία μοιράζονται τα ανώτατα διοικητικά αξιώματα. Από τη στιγμή που έχουν εκλεγεί τρεις Γάλλοι πρόεδροι, από το 1991, και μόνον ένας Γερμανός, είναι σαφές πως έφθασε η σειρά της Γερμανίας.
Ωστόσο, ο κ. Λεμιέρ πιστεύει πως η ΕΤΑΑ χρειάζεται έναν ισχυρό ηγέτη που θα διαπνέεται από αυθεντική επιθυμία να ασχοληθεί ενεργά με την ανατολική Ευρώπη και ζήτησε δημοσίως να επικρατήσουν κανόνες διαφάνειας στην κούρσα της διαδοχής.
Εν τω μεταξύ, ο κ. Πάντοα - Σκιόπα έχει άλλες σκέψεις. Σαν υπουργός Οικονομικών χώρας - μέλους της Ε.Ε. είναι ενήμερος για τις συζητήσεις όσον αφορά στην προεδρία του άλλου μεγάλου πολυμερούς ευρωπαϊκού οργανισμού, δηλαδή, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ).Ο Βέλγος πρώην υπουργός Οικονομικών, Φίλιπ Μάισταντ, είναι πρόεδρος της ΕΤΕ για δεύτερη συνεχή εξαετή θητεία και οι φήμες, κάτι που αρνείται η ΕΤΕ, τον φέρουν να αποχωρεί πρόωρα, ενδεχομένως, έως τα τέλη του έτους. Ο κ. Πάντοα - Σκιόπα γνώριζε πως στο πλαίσιο των σκληρών ενδοευρωπαϊκών διαπραγματεύσεων, η διαδοχή στην ΕΤΕ και την ΕΤΑΑ μπορούσε να γίνει αντικείμενο συσχετισμού. Γνωρίζει, ακόμη, πως η Γαλλία, μετά την επιτυχία της με τον Ντομινίκ Στρος - Καν, θα παρέμενε στο περιθώριο. Ετσι, η πόρτα θα έμενε ανοιχτή για τους υποψήφιους της Γερμανίας και της Ιταλίας.
Πρόθεση
Ο εκπρόσωπος της ιταλικής κυβέρνησης αρνήθηκε να σχολιάσει, αλλά πηγές της Ε.Ε. ανέφεραν πως ο κ. Πάντοα - Σκιόπα έχει εκφράσει σε κατ ιδίαν επαφές του με Ευρωπαίους ομολόγους του την πρόθεση να αναλάβει το αξίωμα του προέδρου της ΕΤΕ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η προεδρία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων θα του προσφέρει την ιδανική διέξοδο σε περίπτωση αποτυχίας του κυβερνώντος κόμματος της Ιταλίας να επανεκλεγεί στην εξουσία.
Πηγές της ΕΤΑΑ και ανατολικοευρωπαϊκών κυβερνήσεων υποστηρίζουν πως η Ιταλία και η Γερμανία συμφώνησαν η Ρώμη να υποστηρίξει τον Γερμανό υποψήφιο για την προεδρία της ΕΤΑΑ με αντάλλαγμα τη στήριξη του Βερολίνου στον κ. Πάντοα - Σκιόπα για την προεδρία της ΕΤΕ. Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών διαψεύδει τις φήμες, ωστόσο, κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε: «Το Βερολίνο θεωρεί τον κ. Πάντοα - Σκιόπα εξαιρετικό υποψήφιο για την προεδρία της ΕΤΕ».
Οποια και αν είναι η αλήθεια, το ζήτημα της διαδοχής δεν θα αποφασιστεί με διαφάνεια. Ο κ. Πάντοα - Σκιόπα έθεσε πρώτος ζήτημα διαδοχής τον Φεβρουάριο, στο πλαίσιο της μηνιαίας συνόδου του ECOFIN. Οι υπουργοί συμφώνησαν να αναζητήσουν τους κατάλληλους υποψηφίους και κατέληξαν πως ιδανικός χρόνος για την εκλογή είναι ο Μάρτιος. Στα τέλη του περασμένου μήνα είχαν προκύψει τα ονόματα των επικρατέστερων για το αξίωμα.
Εχει στήριξη
Μεταξύ αυτών είναι ο Τόμας Μίροβ, ο Γκιόργκι Σουράνι, πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ουγγαρίας, ο Ζντένεκ Τούμα, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Τσεχίας, ο Γιάννος Παπαντωνίου, πρώην υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας με ιδιαίτερη εμπειρία στα θέματα των Βαλκανίων και ο Γιαν Κριστόφ Μπιελέκι, κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος της Πολωνίας και πρώην πρωθυπουργός της χώρας. Ο κ. Μίροβ, διαθέτει τη λιγότερη εμπειρία όσον αφορά τις οικονομίες των μετα-κομμουνιστικών χωρών, ωστόσο, αυτό λίγη σημασία έχει: διαθέτει τους πιο σημαντικούς υποστηρικτές.
Η επόμενη επίσημη πενταετής θητεία του προέδρου της ΕΤΑΑ δεν προβλέπεται να ανατεθεί πριν από το 2010. Ωστόσο, η διαδοχή καθώς και οι αντιπαραθέσεις μεταξύ των μετόχων της Τράπεζας προκαλούν αμφιβολίες για το μέλλον της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου